Temat reinżynierii procesów biznesowych i radykalnych zmian z nią związanych wraca cyklicznie niczym kometa. W latach 90. XX w., gdy idea ta powstała i była wręcz masowo wdrażana, okazało się jednak, że wielu firmom zamiast pomóc, proces ten przysporzył poważnych kłopotów. Dlaczego tak się stało?
Kluczowe pojęcia, czyli o czym mowa
Pisząc o reinżynierii procesów biznesowych, należy zacząć od wyjaśnienia kluczowych dla tej problematyki pojęć, w tym inżynierii i procesu biznesowego.
Słownik języka polskiego podaje, że inżynieria to projektowanie i konstruowanie obiektów oraz urządzeń technicznych. W nauce pojęcie inżynierii jest wykorzystywane szerzej, bez zawężania go jedynie do aspektów czysto technicznych (możemy się w końcu spotkać z takimi pojęciami jak inżynieria społeczna czy inżynieria genetyczna). My pod pojęciem inżynierii będziemy rozumieli proces projektowania i konstruowania, nawet jeżeli to konstruowanie będzie miało kontekst czysto teoretyczny czy abstrakcyjny. Podejście takie nie jest nowe. Encyklopedia Britannica definiuje bowiem inżynierię jako zastosowanie nauki do optymalnego przekształcenia zasobów przyrody w celu wykorzystania ich przez człowieka. Inżynieria jako dziedzina została zdefiniowana przez Radę Inżynierów ds. Rozwoju Zawodowego w Stanach Zjednoczonych jako twórcze zastosowanie „zasad naukowych do projektowania lub opracowywania konstrukcji, maszyn, aparatów lub procesów produkcyjnych lub prac wykorzystujących je pojedynczo lub w połączeniu”1. Innymi słowy, pisząc o inżynierii, mamy na myśli szeroko rozumiane twórcze projektowanie.
Drugim kluczowym pojęciem jest proces biznesowy. W literaturze można spotkać wiele, nieraz bardzo rozbudowanych, definicji tego pojęcia, jednak moim zdaniem można powiedzieć, że proces biznesowy to zadanie lub chronologiczny łańcuch zadań, przetwarzający określony stan wejścia procesu w stan jego wyjścia. Wymaga on użycia zasobów i może być ograniczony określonymi regułami2.
Generalnie rzecz ujmując, proces biznesowy jest więc określonym działaniem. Jego miernikiem jest wartość dodana, jaką to działanie wytworzy, czyli różnica pomiędzy tym, co było na wejściu, a tym, co powstało w wyniku działania. Autorzy znanego portalu Business Process Trends zwracają dodatkowo uwagę, że znaczenie ma także to, jak dany proces powstał, mając na myśli jego aktualną postać (szczegóły wejścia, wykonywanej pracy, wyjścia). Dowodzą oni, że proces biznesowy opisuje, w jaki sposób organizacja wykonuje pracę niezbędną do wytworzenia wartościowego produktu. Konkretne procesy biznesowe mogą być zaprojektowane lub mogą być po prostu efektem ewolucji organizacji trwającej przez lata3. Innymi słowy, proces biznesowy może być efektem stałego i naturalnego rozwoju organizacji lub zmian, ale może też być zaprojektowany i wdrożony (inżynieria procesów biznesowych). Jeżeli dany proces biznesowy jest efektem zmian, powiemy, że jest produktem reinżynierii.
Procesy biznesowe organizacji nigdy nie stanowią samodzielnych bytów, lecz są pewnego rodzaju systemem powiązanych efektami działań procesów biznesowych. Poprzez system będziemy rozumieli określony układ powiązanych ze sobą elementów, stanowiących pewną całość. Organizacja, opisana za pomocą procesów biznesowych (model), stanowić będzie system procesów biznesowych. To, co nazywamy procesowym modelem organizacji, to zestaw schematów blokowych reprezentujących procesy biznesowe, stanowiące jako całość określony system.
Pozostałe 74% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników serwisu.
Jeśli posiadasz aktywną prenumeratę przejdź do LOGOWANIA. Jeśli nie jesteś jeszcze naszym Czytelnikiem wybierz najkorzystniejszy WARIANT PRENUMERATY.
Zaloguj Zamów prenumeratę Kup dostęp do artykułuMożesz zobaczyć ten artykuł, jak i wiele innych w naszym portalu Controlling 24. Wystarczy, że klikniesz tutaj.
