Prowadzenie działalności gospodarczej wymaga znalezienia przez przedsiębiorstwo odpowiednich źródeł jej finansowania. Dopływ kapitału umożliwia przetrwanie podmiotu na rynku oraz jego dalszy rozwój. Determinuje bowiem utrzymanie przez firmę płynności finansowej w bieżącym okresie oraz warunkuje jej zdolność do dokonywania inwestycji w długim terminie.
Pojęcie finansowania
Finansowanie oznacza przedsięwzięcia podejmowane w celu zapewnienia firmie kapitału, służące kształtowaniu jej struktury kapitału w konkretnych warunkach rynkowych1. Finansowanie może być rozpatrywane w węższym lub szerszym znaczeniu.
W szerszym znaczeniu, finansowanie obejmuje zarówno pozyskiwanie kapitału, jak i dyspozycje co do jego wykorzystania poprzez dokonywanie inwestycji finansowych i rzeczowych. W szerokim znaczeniu, finansowanie stanowi zatem proces obejmujący identyfikację firmowych potrzeb kapitałowych, monitorowanie wyniku finansowego, zarządzanie dopływem i wykorzystaniem środków finansowych oraz analizę odchyleń między planem finansowym a jego wykonaniem2.
W węższym znaczeniu, finansowanie oznacza jedynie czynności ukierunkowane na pozyskiwanie kapitału na pokrycie firmowych wydatków lub realizację zaplanowanych zadań3.
Niezależnie od ujęcia finansowania, wśród jego źródeł wyróżnia się zasoby bilansowe i pozabilansowe. Poszczególne kategorie źródeł finansowania charakteryzują określone zalety i wady.
Bilansowe źródła finansowania
Bilansowe źródła finansowania firmy obejmują kapitał własny oraz kapitał obcy. Ten ostatni może mieć bezpośrednie lub pośrednie odzwierciedlenie w bilansie firmy (stąd można wyróżnić finansowanie obce w formie konwencjonalnej i niekonwencjonalnej).
Kapitał własny obejmuje środki finansowe powierzone firmie przez inwestorów. Może on przybrać formę wewnętrzną lub zewnętrzną. Do wewnętrznych źródeł finansowania własnego zalicza się zyski zatrzymane. Z kolei, zewnętrzne źródła finansowania własnego składają się z kapitału podstawowego (np. udziałowego, akcyjnego), kapitału zapasowego, kapitału rezerwowego oraz pozostałych składników kapitału własnego. Zagadnienia związane z kapitałem własnym szczegółowo uregulowane zostały w Kodeksie spółek handlowych.
Wygenerowany przez przedsiębiorstwo w ciągu roku zysk może zostać w nim zatrzymany z przeznaczeniem na jego dalszy rozwój. Zysk pozostający do dyspozycji firmy zasila w całości lub części kapitał zapasowy lub rezerwowy. Wśród zalet finansowania za pomocą wewnętrznych źródeł finansowania własnego (np. zysków zatrzymanych) wyróżnić można: brak dodatkowych kosztów, zdolność firmy do samofinansowania swojej działalności i rozwoju, ułatwienie zaciągania zobowiązań, wzrost wartości przedsiębiorstwa w przyszłości, umocnienie standingu finansowego firmy i jej pozycji na rynku, brak obligatoryjnych płatności okresowych, pełna niezależność właścicieli w rozporządzaniu posiadanym kapitałem, brak konieczności zwrotu kapitału, brak ryzyka związanego z niewypłacalnością. Z kolei do wad finansowania działalności firmy za pośrednictwem wewnętrznych źródeł finansowania własnego (np. zysków zatrzymanych) zaliczyć można: ograniczony zakres finansowego wsparcia, często niewystarczający dla sfinansowania dużych inwestycji rozwojowych firmy, osłabienie więzi między inwestorami (właścicielami) a przedsiębiorstwem wskutek zmniejszenia wypłat dywidendy.
Pozostałe 86% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników serwisu.
Jeśli posiadasz aktywną prenumeratę przejdź do LOGOWANIA. Jeśli nie jesteś jeszcze naszym Czytelnikiem wybierz najkorzystniejszy WARIANT PRENUMERATY.
Zaloguj Zamów prenumeratę Kup dostęp do artykułuMożesz zobaczyć ten artykuł, jak i wiele innych w naszym portalu Controlling 24. Wystarczy, że klikniesz tutaj.
Źródło: Dotacje i fundusze nr 42/2022
