Zmiany w ustawie o VAT od 2025 r. – MF opublikowało projekt

Polski rząd musi do końca 2024 r. implementować do polskiej ustawy o VAT dwie dyrektywy:

• dyrektywę Rady (UE) 2020/285 z 18 lutego 2020 r. zmieniającą dyrektywę 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej w odniesieniu do procedury szczególnej dla małych przedsiębiorstw oraz rozporządzenie (UE) nr 904/2010 w odniesieniu do współpracy administracyjnej i wymiany informacji do celów monitorowania i prawidłowego stosowania procedury szczególnej dla małych przedsiębiorstw (dalej „dyrektywa 2020/285”);
• dyrektywę Rady (UE) 2022/542 z 5 kwietnia 2022  r. w sprawie zmiany dyrektyw 2006/112/ WE i (UE) 2020/285 w zakresie stawek podatku od wartości dodanej (dalej dyrektywa 2022/542).

25 czerwca 2024 r. został opublikowany projekt ustawy zmieniającej, który wprowadza te zmiany.

Kto obecnie może korzystać ze zwolnienia podmiotowego?

Ustawa o VAT daje obecnie możliwość stosowania zwolnienia podmiotowego w VAT podatnikom posiadającym siedzibę działalności gospodarczej na terytorium Polski, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł. W przypadku podatników rozpoczynających działalność gospodarczą limit ten jest liczony proporcjonalnie do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w trakcie roku. Dlatego podatnicy bez siedziby działalności gospodarczej w Polsce rozliczają VAT od pierwszej sprzedaży dokonanej na terytorium Polski.

Jak podkreśla MF, obecnie obowiązująca procedura szczególna dla małych przedsiębiorstw jest niedopasowana do obecnych warunków gospodarczych. Podatnik prowadzący działalność gospodarczą w państwach członkowskich Unii Europejskiej (UE), w których nie ma siedziby działalności gospodarczej, musi zarejestrować się do celów VAT i wypełniać obowiązki związane z VAT (m.in. składanie deklaracji, rozliczanie VAT itp.) w każdym państwie członkowskim, w którym VAT jest należny.

Jak zmienią się zasady korzystania ze zwolnienia podmiotowego?

Nowe przepisy powinny zacząć obowiązywać od 1 stycznia 2025 r. Ze zwolnienia z VAT w Polsce będą mogły korzystać małe przedsiębiorstwa mające siedzibę działalności gospodarczej w innym państwie członkowskim UE. Z drugiej strony polskie małe przedsiębiorstwa również będą mogły korzystać ze zwolnienia z VAT w innych państwach członkowskich UE. Zmiany są zatem skierowane do małych przedsiębiorstw prowadzących działalność w różnych państwach członkowskich UE.

Rozszerzenie procedury szczególnej dla małych przedsiębiorstw, zwanej dalej „procedurą SME”, na podatników nieposiadających siedziby działalności gospodarczej w państwie zwolnienia likwiduje nieproporcjonalne obciążenia związane z przestrzeganiem przepisów, z którymi borykają się małe przedsiębiorstwa.

Małe przedsiębiorstwa będą mogły korzystać ze zwolnienia transgranicznie pod warunkiem rejestracji w państwie siedziby działalności gospodarczej oraz składania kwartalnie informacji o obrotach osiąganych w każdym państwie członkowskim UE. Dodatkowo podatnicy korzystający ze zwolnienia w państwie członkowskim, w którym nie posiadają siedziby działalności gospodarczej, będą obowiązani – poza limitem krajowym zwolnienia – do przestrzegania także ogólnego limitu unijnego (100 tys. euro). Po przekroczeniu jednego z tych limitów prawo do zwolnienia przestanie przysługiwać.

Polska działająca jako państwo członkowskie siedziby działalności gospodarczej będzie obsługiwać sprawy polskich podatników ubiegających się lub korzystających ze zwolnienia z VAT w innych państwach członkowskich UE w ramach procedury SME. Polscy podatnicy korzystający ze zwolnienia będą mieli obowiązek dokonania uprzedniego powiadomienia o wyborze zwolnienia w tym innym państwie członkowskim polski urząd skarbowy

Oznacza to, że Polska będzie przyjmować i weryfikować powiadomienia polskich podatników posiadających siedzibę działalności gospodarczej na terytorium kraju o zamiarze skorzystania ze zwolnienia podmiotowego w państwie lub państwach członkowskich innych niż Polska. Będzie do tego wyznaczony Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście. Natomiast inne państwo członkowskie będzie przyjmować i weryfikować powiadomienia podatników posiadających siedzibę działalności gospodarczej na terytorium tego państwa członkowskiego.

Podatnicy, którzy zgłoszą chęć posługiwania się zwolnieniem w innym kraju UE, będą zidentyfikowani za pomocą indywidualnego numeru identyfikacyjnego zawierającego kod EX. Naczelnik urzędu skarbowego będzie miał 35 dni roboczych następujących po otrzymaniu uprzedniego powiadomienia na:

1. poinformowanie podatnika o nadaniu indywidualnego numeru identyfikacyjnego poprzedzonego kodem PL i zawierającego kod EX, zwanego dalej „polskim numerem identyfikacyjnym EX”, na potrzeby korzystania ze zwolnienia w państwie członkowskim innym niż Polska,
2. potwierdzenie podatnikowi polskiego numeru identyfikacyjnego EX na potrzeby korzystania ze zwolnienia w kolejnym państwie członkowskim innym niż Polska.

Zagraniczny podatnik, który będzie chciał w Polsce korzystać ze zwolnienia, będzie musiał spełniać zarówno warunki określone dla polskich podatników w art. 113, jak i te dotyczące wspólnego limitu 100 tys. euro.

Jak zmienią się zasady ustalania limitu dla polskich podatników, którzy korzystają ze zwolnienia podmiotowego w kraju?

Limit zwolnienia podmiotowego nie zmieni się dla polskich podatników, którzy dotychczas w Polsce korzystali ze zwolnienia. Nadal będzie wynosił 200 000 zł w skali roku. Oprócz umożliwienia tym podatnikom korzystania ze zwolnienia za granicą zmienią się tylko zasady ustalania tego limitu. Będzie do niego wliczana wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów oraz wewnątrzwspólnotowa sprzedaż towarów na odległość, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem na terytorium kraju oraz usługi reasekuracyjne jeśli nie będą miały charakteru pomocniczego. W pozostałym zakresie art. 113 ustawy o VAT nie zmieni się.

Jak zmienią się zasady ustalania miejsca świadczenia usług związanych z rozrywką?

Dyrektywa 2022/542 przewiduje również zmiany w zakresie reguł ustalania miejsca świadczenia niektórych usług, dostosowując je do rzeczywistego miejsca świadczenia (konsumpcji). Dlatego przewidziano dla niektórych usług, które świadczone są w sposób wirtualny lub transmitowane, nowe zasady określania miejsca ich świadczenia.

Nowe zasady określania miejsca świadczenia dotyczą świadczonych na rzecz podatników takich usług, jak usługi wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe lub podobne, np. targi i wystawy, oraz usługi pomocnicze związane z usługami wstępu na te imprezy, w przypadku gdy obecność ostatecznego odbiorcy (podatnika lub niepodatnika) takich usług jest wirtualna (art. 28g ustawy o VAT).

Nowe zasady określania miejsca świadczenia obejmują również usługi związane z działalnością kulturalną, artystyczną, sportową, naukową, edukacyjną, rozrywkową lub podobną, taką jak targi i wystawy, w tym również świadczenie usług przez organizatorów takiej działalności, a także usługi pomocnicze do ww. usług, w przypadku gdy są one świadczone na rzecz osoby niebędącej podatnikiem (konsumenta), jeżeli usługa jest transmitowana lub w inny sposób udostępniana wirtualnie.

Oznacza to, że od 2025 r. usługi wirtualnego dostępu do rozrywek kulturalnych będą opodatkowane w kraju konsumenta jak usługi elektroniczne.

Jak zmienią się zasady korzystania z procedury VAT marża dla dostaw dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich oraz antyków?

Zmiany zostaną wprowadzone także w zakresie procedury szczególnej dotyczącej dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich oraz antyków. W procedurze szczególnej VAT marża, określonej w art. 120 ust. 4 i 5 ustawy o VAT, do dostawy dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków zastosowanie ma mieć stawka podstawowa, niezależnie od stawki VAT, jaka obowiązuje na dostawy tych towarów opodatkowanych na ogólnych zasadach. Ponadto zmianie ulegną reguły umożliwiające stosowanie procedury szczególnej do dostawy dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków, w przypadku gdy podatnik-pośrednik osobiście zaimportował te towary, oraz do dostawy dzieł sztuki dostarczonych mu przez ich twórców lub ich następców prawnych, lub przez innego podatnika. Zastosowanie procedury szczególnej będzie możliwe, jeżeli nie zastosowano obniżonej stawki VAT do dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków dostarczanych podatnikowi-pośrednikowi lub zaimportowanych przez niego.

Czy zmienią się stawki VAT?

Dyrektywa 2022/542 przewiduje również zmiany w stawkach VAT od 2025 r., rozszerzając katalog towarów i usług, które mogą być opodatkowane stawkami obniżonymi. Ustawodawca nie zapowiedział, kiedy implementuje te zmiany. W opublikowanym projekcie nie ma zmian w tym zakresie. MF potwierdziło jedynie w odpowiedzi na interpelację poselską, że w MF trwają prace nad kompleksowymi zmianami stawek VAT.

Zmiany zawarte w omówionym projekcie mają obowiązywać od 2025 r.

Źródło:

Projekt ustawy z 24 czerwca 2024 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw opublikowany na rcl.gov.pl

www.inforlex.pl