Stosowanie różnorakich form zatrudnienia jest jednym z wielu środków optymalizacji i ograniczenia kosztów spółki, także na poziomie rozliczania wynagrodzeń kadry zarządzającej, której zarobki często stanowią istotną część wynagrodzeń pracowników. Formę współpracy z zarządem każda spółka powinna dostosować do swoich indywidualnych potrzeb, w tym oczekiwań wobec zarządu oraz ewentualnej potrzeby poszukiwania oszczędności.
W praktyce istnieje kilka podstawowych form współpracy spółki z zarządem. Co do części z nich podmioty zarządzające spółkami często mylnie przyjmują, że przyniosą im one wymierne oszczędności, co rodzi problemy wobec organów podatkowych i ZUS.
Umowa o pracę
Nadal często stosowaną formą współpracy spółki kapitałowej (spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej) z zarządem jest umowa o pracę. Umowa ta uregulowana jest w Kodeksie pracy, a strony umowy – spółka i członek zarządu – nie mają w ramach tej umowy zbyt dużej swobody kształtowania warunków współpracy, ponieważ postanowienia umowy o pracę nie mogą być dla pracownika (członka zarządu) mniej korzystne, niż przewidują to przepisy Kodeksu pracy. Umowa o pracę zapewnia pracownikowi najszerszą ochronę i największą liczbę uprawnień spośród wszystkich form zatrudnienia (np. płatny urlop wypoczynkowy, uprawnienia związane z rodzicielstwem, rozwiązanie umowy tylko w przypadkach i w sposób ściśle określony w Kodeksie pracy, prawo odwołania do sądu pracy od rozwiązania umowy). Umowa ta wymaga, aby określona w niej praca była wykonywana na rzecz pracodawcy przez pracownika osobiście. Pracownik nie może zatem wspomagać się osobami trzecimi w wykonywaniu obowiązków opisanych w umowie o pracę, w tym podzlecać innym określonych w umowie czynności. Ponadto, pracownik musi swoje obowiązki wykonywać pod kierownictwem, w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę. Umowa o pracę charakteryzuje się zatem silnym osobistym podporządkowaniem pracownika pracodawcy. Jest to cecha wyróżniająca umowę o pracę spośród pozostałych form zatrudnienia. Powyższe sprawia, że umowa o pracę zapewnia pracodawcy (spółce) największą możliwość kontrolowania pracownika oraz bieżącego egzekwowania wykonania jego obowiązków. W tym kontekście na szczególną uwagę zasługuje kwestia zatrudniania członków zarządu w spółkach jednoosobowych. W aktualnym orzecznictwie Sąd Najwyższy stoi bowiem na stanowisku, że na podstawie umowy o pracę nie może być zatrudniony członek zarządu spółki będący jednocześnie jedynym jej wspólnikiem. Jak wskazuje bowiem Sąd, w stosunku takim nie ma właśnie cechy podporządkowania, gdyż ta sama osoba jest niejako pracownikiem i pracodawcą. W świetle powyższego, co do zasady, wykluczone jest zatrudnienie członka zarządu spółki jednoosobowej na podstawie umowy o pracę.
Pozostałe 78% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników serwisu.
Jeśli posiadasz aktywną prenumeratę przejdź do LOGOWANIA. Jeśli nie jesteś jeszcze naszym Czytelnikiem wybierz najkorzystniejszy WARIANT PRENUMERATY.
Zaloguj Zamów prenumeratę Kup dostęp do artykułuMożesz zobaczyć ten artykuł, jak i wiele innych w naszym portalu Controlling 24. Wystarczy, że klikniesz tutaj.