W literaturze i praktyce brak jest jednoznacznej definicji wartości przedsiębiorstwa; do najczęściej stosowanych należy postrzeganie wartości przedsiębiorstwa jako wartości jednostki zorganizowanej pod względem prawnym i ekonomicznym. W związku z rozdzieleniem funkcji właścicielskiej i funkcji zarządzania oraz wynikającej stąd konieczności zarządzania wartością przedsiębiorstwa wyodrębniono pojęcie „wartość przedsiębiorstwa dla właścicieli”. Chodzi w nim o wartość nieobciążoną zadłużeniem – wartość stanowiącą majątek współwłaścicieli. Wieloaspektowość postrzegania wartości przedsiębiorstwa wymaga stosowania zróżnicowanych metod wyceny, w celu zobiektywizowania tej wartości.
Wyraźnie dają się wyodrębnić następujące grupy metod wyceny przedsiębiorstwa:
- majątkowe,
- dochodowe,
- porównawcze – mnożnikowe,
- mieszane.
Metody wyceny przedsiębiorstw
Wartość przedsiębiorstwa według metod majątkowych bazuje na wartości zasobów majątkowych netto wycenianej jednostki gospodarczej.
Metody dochodowe uwzględniają zdolność podmiotu gospodarczego do kreowania korzyści ekonomicznych, zwanych w procedurze wycenowej dochodem, w postaci zysku netto, przepływów pieniężnych netto lub ekonomicznej wartości dodanej.
Lp. |
Przesłanki wyceny |
Okoliczności wyceny |
1. |
Transakcje kupna-sprzedaży oraz inne, prowadzące do zmiany właścicieli przedsiębiorstwa |
Zbycie przedsiębiorstwa, zaspokojenie roszczeń występujących udziałowców/akcjonariuszy, przejmowanie przedsiębiorstwa |
2. |
Restrukturyzacja (kapitałowa, organizacyjna) |
Fuzje, tworzenie holdingów, podwyższanie kapitału zakładowego, ustalanie cen emisyjnych akcji w ofercie publicznej (prywatyzacja pośrednia), ustalenie ceny sprzedaży (prywatyzacja bezpośrednia) |
3. |
Wdrażanie koncepcji VBM |
Ocena pracy zarządu |
4. |
Wycena do celów podatkowych |
Konieczność uiszczenia podatku katastralnego lub podatku od spadków i darowizn |
5. |
Umowy ubezpieczeniowe |
Wycena na potrzeby towarzystw ubezpieczeniowych lub na wypadek zaistnienia szkody |
Źródło: A. Jaki, Wycena przedsiębiorstw w Polsce – doświadczenia i perspektywy, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków 2002, nr 570. |
Pozostałe 81% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników serwisu.
Jeśli posiadasz aktywną prenumeratę przejdź do LOGOWANIA. Jeśli nie jesteś jeszcze naszym Czytelnikiem wybierz najkorzystniejszy WARIANT PRENUMERATY.
Zaloguj Zamów prenumeratę Kup dostęp do artykułuMożesz zobaczyć ten artykuł, jak i wiele innych w naszym portalu Controlling 24. Wystarczy, że klikniesz tutaj.