Optymalizacja podatkowa wyniku finansowego

Ponieważ unikanie opodatkowania w ten drugi sposób budzi kontrowersje i częstokroć jest uznawane przez społeczeństwo za nieuczciwe praktyki biznesowe, co może negatywnie wpłynąć na postrzeganie podmiotu przez partnerów biznesowych oraz klientów, niniejszy artykuł został poświęcony łagodniejszym metodom optymalizacji, które nie godzą w wizerunek firmy. Warto zwrócić na to uwagę, tym bardziej że pojęcie społecznej odpowiedzialności biznesu nieustannie zyskuje na znaczeniu. Ponadto przepisy prawne ograniczają możliwości rejestracji spółek w krajach stosujących szkodliwą konkurencję podatkową, m.in. poprzez specjalny nadzór przedsiębiorstw zarejestrowanych w krajach znajdujących się na tzw. czarnych listach rajów podatkowych¹.

Optymalizację czas zacząć

Wśród przedsiębiorstw, szczególnie tych z sektora MŚP, można spotkać się z podejściem, w którym o wielkości zobowiązania podatkowego myśli się dopiero na końcu roku podatkowego. Takie działanie może okazać się zgubne, gdyż wiele działań optymalizacyjnych wymaga czasu i wcześniejszego zaplanowania. Kiedy zatem jest odpowiedni czas na podjęcie pierwszych kroków w celu zarządzania obciążeniem fiskalnym? Odpowiedź na to pytanie jest jedna – najwcześniej jak to możliwe. O optymalizacji podatkowej warto pomyśleć już na etapie wyboru formy organizacyjno-prawnej spółki. Niektóre z nich mogą okazać się bardziej korzystne od innych z punktu widzenia danego przedsiębiorstwa. W Polsce dużą popularnością cieszą się obecnie spółki komandytowe. Wybór tej formy ma wiele zalet, m.in. umożliwia ograniczenie zobowiązania podatkowego poprzez uniknięcie podwójnego opodatkowania, jak ma to miejsce w przypadku spółek kapitałowych (spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej). W przypadku spółek kapitałowych podatek dochodowy płacony jest przez spółkę od wygenerowanego dochodu, a następnie przez udziałowców w momencie otrzymania dywidendy. Z kolei dochód spółki komandytowej, jako podmiotu nieposiadającego osobowości prawnej, co do zasady nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Podatek ten w spółce komandytowej jest więc z reguły płacony tylko na etapie wypłaty dywidendy. Jeśli zatem rozważany jest wybór między spółką komandytową a spółką akcyjną lub spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, warto wziąć pod uwagę oszczędności, jakie przynosi prowadzenie spółki bez osobowości prawnej. Należy jednak pamiętać, że w sytuacji, gdy udziałowcem spółki komandytowej jest spółka kapitałowa, wówczas wypłacane dywidendy powiększają dochód tej spółki, który podlega opodatkowaniu w momencie uzyskania przez nią dochodu, jak i przy wypłacie dywidendy.

Istnieją jednak sytuacje, w których utworzenie spółki kapitałowej jest koniecznością. Posiadanie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjnej wbrew pozorom nie rodzi każdorazowo przymusu podwójnego opodatkowania. Wspólnicy częstokroć są czynnie zaangażowani w sprawy firmy. To umożliwia zatrudnienie ich na podstawie umowy o pracę lub umów cywilnoprawnych. Rozważmy hipotetyczną sytuację, w której udziałowiec spółki z o.o. otrzymuje wyłącznie wynagrodzenie w postaci dywidendy lub zostaje zatrudniony w tej spółce na podstawie umowy-zlecenia i część środków otrzymuje w postaci zapłaty z tytułu umowy. W przypadku zatrudnienia będzie on otrzymywał kwotę 35 zł brutto za godzinę pracy. Średnio przepracowuje w spółce 50 godzin miesięcznie. Korzyści finansowe ze stosowania takiego rozwiązania, przy założeniu, że udziałowiec ten znajduje się w 18-procentowym progu PIT, zostały zaprezentowane na przykładzie w poniższej tabeli.