W dobie kryzysu ekonomicznego, wywołanego stanem epidemii COVID-19, ocena płynności finansowej oraz ryzyka związanego z tym problemem może być kluczowa w analizie przedsiębiorstwa, szczególnie gdy ta dokonywana jest na potrzeby banku (kredyt lub inne usługi finansowe wymagające oceny zdolności kredytowej) lub tym bardziej na potrzeby związane z emisją papierów wartościowych (lub prywatyzacją bezpośrednią), a w szczególności akcji przeznaczonych do obrotu publicznego. Celem niniejszego artykułu jest ukazanie zasadności pomiaru płynności finansowej przedsiębiorstwa w ujęciu statycznym i dynamicznym oraz podjęcie próby oceny ryzyka płynności finansowej przy wykorzystaniu metod statystycznych.
Współcześnie nie tyle księgowa strata, lecz niewypłacalność stanowiła najczęstszą przyczynę upadłości przedsiębiorstw. Mimo iż przedsiębiorstwa wykazywały zysk, relatywnie wysoką rentowność i towarzyszący temu duży poziom sprzedaży, znajdowały się na skraju bankructwa. Powodem takiego stanu rzeczy był brak monitoringu sytuacji płatniczej przedsiębiorstw zarówno w aspekcie statycznym (ocena płynności finansowej na podstawie wskaźników bazujących na pozycjach bilansu jednostki gospodarczej), jak i w aspekcie dynamicznym (analiza przy wykorzystaniu wskaźników bazujących na relacjach zachodzących pomiędzy pozycjami rachunku przepływów pieniężnych oraz kategoriach wynikowych rachunku zysków i strat).
Ujęcie memoriałowe rachunkowości przesłanką badania płynności finansowej
Stosowanie zasady memoriałowej w procesie tworzenia informacji o wyniku finansowym spowodowało konieczność monitorowania płynności finansowej w przedsiębiorstwie. Wydarzenia związane z kryzysem ekonomicznym wymusiły na analitykach opracowanie odpowiednich metod pomiaru płynności finansowej, a na menedżerach zastosowanie tych metod w praktyce gospodarczej. Do niedawna popularnym miernikiem korzyści ekonomicznych generowanych przez przedsiębiorstwo był niemal wyłącznie wynik netto, uwidoczniony w sprawozdaniu finansowym – w rachunku zysków i strat oraz bilansie jednostki gospodarczej. W pomiarze tej korzyści ekonomicznej na szczególną uwagę zasługuje – jak wcześniej zaznaczono – stosowanie zasady memoriałowej, przez co zysk netto nie może być utożsamiany z nadwyżką środków pieniężnych (dodatnie cash flow net). W sytuacji niepewności związanej z kryzysem ekonomicznym zysk nie może być traktowany jako jedyny i miarodajny wskaźnik sytuacji ekonomicznej w przedsiębiorstwie; zatory płatnicze powodują, że przedsiębiorstwa wykazujące w sprawozdaniach finansowych dodatni wynik z działalności, nie są w stanie obsłużyć bieżących zobowiązań, i odwrotnie – w krótkim okresie – przedsiębiorstwa wykazujące stratę netto mogą charakteryzować się wystarczającą płynnością finansową (zasoby środków pieniężnych z poprzednich okresów lub środki pozyskane z zaciągniętych długoterminowych kredytów, pożyczek bądź z tytułu emisji długoterminowych papierów wartościowych).
Pomiar płynności finansowej powinien być skorelowany z horyzontem czasowym badania. W długim okresie przedsiębiorstwo powinno wykazywać zarówno płynność, jak i zyskowność.
W literaturze przedmiotu płynność finansową określa się wielorako. Do najpopularniejszych definicji płynności finansowych zalicza się postrzeganie płynności finansowej jako:
- dodatniego stanu środków pieniężnych;
- właściwości składników aktywów do szybkiej zamiany w pieniądz;
- możliwości (w każdym momencie) pokrycia zobowiązań przedsiębiorstwa.
Pozostałe 73% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników serwisu.
Jeśli posiadasz aktywną prenumeratę przejdź do LOGOWANIA. Jeśli nie jesteś jeszcze naszym Czytelnikiem wybierz najkorzystniejszy WARIANT PRENUMERATY.
Zaloguj Zamów prenumeratę Kup dostęp do artykułuMożesz zobaczyć ten artykuł, jak i wiele innych w naszym portalu Controlling 24. Wystarczy, że klikniesz tutaj.