Procedury celne przy imporcie towarów

Wśród procedur celnych wymienić można:

• procedurę dopuszczenia do obrotu,
• procedury szczególne (tranzytu, końcowego przeznaczenia, składowania celnego, uszlachetniania biernego i czynnego, odprawy czasowej, konsultacji oraz wolne obszary celne).

Procedura dopuszczenia do obrotu

Procedura dopuszczenia do obrotu znajduje zastosowanie w razie przywozu towarów spoza Unii Europejskiej na obszar celny Wspólnoty. Objęcie tego typu procedurą nadaje towarowi nieunijnemu status celny towaru unijnego. Zgodnie z art. 201 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 z dnia 9.10.2013r. ustanawiającego unijny kodeks celny (Dz.U. L 269 z 10.10.2013r., s.1) dopuszczenie do obrotu wymaga:

1. pobrania wszelkich należnych należności celnych przywozowych,
2. pobrania, w stosownych przypadkach, innych należności zgodnie z właściwymi obowiązującymi przepisami dotyczącymi pobierania tych należności,
3. zastosowania środków polityki handlowej oraz zakazów i ograniczeń, jeżeli nie musiały one być stosowane na wcześniejszym etapie,
4. załatwienia pozostałych formalności wymaganych przy przywozie danych towarów.

Objęcie procedurą dopuszczenia do obrotu następuje – co do zasady – w oparciu o zgłoszenie celne dokonane w formie pisemnej na druku SAD lub elektronicznie w ramach systemu AIS/IMPORT lub AIS/e-COMMERCE, w formacie XML. Przepisy prawa celnego dopuszczają również możliwość złożenia zgłoszenia w formie ustnej lub innej czynności uznanej za zgłoszenie.

Procedura tranzytu

Procedura tranzytu to procedura celna umożliwiająca przemieszczanie towarów z jednego miejsca do innego w ramach Unii Europejskiej. Zgodnie z art. 210 lit.a rozporządzenia ustanawiającego unijny kodeks celny procedura tranzytu obejmuje tranzyt zewnętrzny i wewnętrzny.

Procedura tranzytu zewnętrznego pozwala na przemieszczanie towarów nieunijnych z jednego do drugiego miejsca znajdującego się na obszarze celnym Unii Europejskiej, przy czym towary te nie podlegają:

• należnościom celnym przywozowym,
• innym należnościom określonym w przepisach,
• środkom polityki handlowej, jeżeli nie zakazują one wprowadzania towarów na obszar celny Wspólnoty lub wyprowadzania towarów z tego obszaru celnego.

Procedura tranzytu wewnętrznego pozwala na przemieszczanie towarów unijnych z jednego do drugiego miejsca znajdującego się na obszarze celnym Unii Europejskiej przez kraj lub terytorium nienależące do tego obszaru celnego, bez jakiejkolwiek zmiany statusu celnego towarów.

Procedura końcowego przeznaczenia

Zgodnie z art. 254 ust. 1 rozporządzenia ustanawiającego unijny kodeks celny w ramach procedury końcowego przeznaczenia towary mogą zostać dopuszczone do obrotu z zastosowaniem zwolnienia z cła lub z zastosowaniem obniżonej stawki celnej ze względu na ich szczególne przeznaczenie. Objęcie towarów procedurą końcowego przeznaczenia wymaga uzyskania pozwolenia. Jeżeli towary nie zostaną wykorzystane w czasie i w sposób wskazany w pozwoleniu, wówczas trzeba uregulować należności celne.

Jeżeli towary znajdują się na etapie produkcji, który pozwalałby ze względów gospodarczych jedynie na określone końcowe przeznaczenie, organy celne mogą ustanowić w pozwoleniu warunki uznania tych towarów za wykorzystane w celu przewidzianym do zastosowania zwolnienia z cła lub obniżonej stawki celnej. Aby zapobiec nadużyciom w przypadku gdy towary mogą zostać ponownie użyte, organy celne, jeżeli uznają to za właściwe, kontynuują dozór celny przez okres nie dłuższy niż dwa lata od dnia pierwszego wykorzystania towarów w celu przewidzianym do zastosowania zwolnienia z cła lub obniżonej stawki celnej. Dozór celny w ramach procedury końcowego przeznaczenia zostaje zakończony w którymkolwiek z następujących przypadków:

1. gdy towary zostały wykorzystane w celu przewidzianym do zastosowania zwolnienia z cła lub obniżonej stawki celnej,
2. gdy towary zostały wyprowadzone poza obszar celny Unii Europejskiej, zniszczone lub stały się przedmiotem zrzeczenia na rzecz skarbu państwa,
3. gdy towary zostały wykorzystane w celu innym niż przewidziany do zastosowania zwolnienia z cła lub obniżonej stawki celnej i należności celne przywozowe zostały zapłacone.

Odpady i pozostałości powstałe w wskutek obróbki lub przetwarzania towarów zgodnie z przewidzianym końcowym przeznaczeniem oraz straty powstałe w wyniku naturalnego ubytku uznaje się za towary, którym przypisano przewidziane końcowe przeznaczenie. Odpady i pozostałości powstałe w wyniku zniszczenia towarów objętych procedurą końcowego przeznaczenia uznaje się za objęte procedurą składowania celnego.

Procedura końcowego przeznaczenia znajduje zastosowanie w zakresie uprzywilejowanego traktowania taryfowego oraz środków pozataryfowych wpływających na przywozowe stawki celne.

Procedura składowania celnego

Zgodnie z art. 240 rozporządzenia ustanawiającego unijny kodeks celny procedura składowania celnego pozwala na składowanie towarów nieunijnych w miejscach zatwierdzonych przez organy celne dla tej procedury i pod dozorem celnym („składy celne”). Składy celne umożliwiają składowanie celne towarów przez każdą osobę („publiczny skład celny”) lub przez posiadacza pozwolenia na składowanie celne („prywatny skład celny”). Towary objęte procedurą składowania celnego mogą zostać czasowo wyprowadzone ze składu celnego. Z wyjątkiem przypadku działania siły wyższej takie wyprowadzenie wymaga uprzedniej zgody organów celnych.

Jeżeli istnieje potrzeba gospodarcza i gdy nie ma to negatywnego wpływu na dozór celny, organy celne mogą zezwolić na przetwarzanie towarów objętych procedurą uszlachetniania czynnego lub procedurą końcowego przeznaczenia w składzie celnym, zgodnie z warunkami przewidzianymi dla tych procedur (towary takie nie są wówczas uznawane za objęte procedurą składowania celnego).

W praktyce gospodarczej składy celne pełnią dwie funkcje: reeksportową (stanowią ogniwo pośrednie w reeksporcie towarów sprowadzanych z państw trzecich i przeznaczonych do powrotnego wywozu) oraz zawieszenia płatności (umożliwiają zawieszenie płatności cła i podatków w odniesieniu do towarów nieunijnych, przeznaczonych do dopuszczenia do obrotu na obszarze celnym wspólnoty).