Pojęcie „ryzyko” jest nacechowane pejoratywnie. Zazwyczaj kojarzy się nam z możliwością utraty czegoś, uzyskaniem niepożądanych konsekwencji. Klasyczna definicja ryzyka podaje, że jest to zarówno dodatni, jak i ujemny odchył od pożądanego celu, czyli każde możliwe odchylenie od zaplanowanego efektu. Jednym z podstawowych zadań działalności przedsiębiorstwa jest jak najbliższe poznanie i określenie jego ryzyk. W tym artykule przybliżymy związane z tym pojęcia, skupiając się tym samym na przewidywaniu negatywnych skutków ryzyk biznesowych.
Ryzyko jest pojęciem bardzo szerokim. Rodzaj ryzyka będzie inny dla podmiotów z różnych biznesów lub nawet dla różnych, podejmowanych czynności w obszarze jednej firmy. Różne są także konsekwencje podejmowanych ryzyk. Wspólnym mianownikiem dla ogólnego ryzyka, jakie podejmuje przedsiębiorstwo swoją podstawową działalnością, są dwa rodzaje ryzyka: systematyczne i specyficzne. Ryzyko systematyczne tworzy się w otoczeniu przedsiębiorstwa; warunkowane jest na przykład przez sposób, w jaki dane państwo prowadzi politykę i jaki ma to wpływ na stopy procentowe lub inflację, ale także zmiany kursów walut czy ryzyko rynkowe. Jednostka działająca na rynku ma ograniczone możliwości na oszacowanie i kwantyfikację tego rodzaju ryzyka, w przeciwieństwie do ryzyka specyficznego. Ten rodzaj ryzyka dotyczy sensu stricto określonego przedsiębiorstwa i branży, w jakiej ono działa. Może być to na przykład ryzyko bankructwa, utraty płynności czy ryzyko zmiany ceny komponentów.
Aby mieć możliwość utworzenia rezerwy na dane ryzyko, w pierwszej kolejności należy przeanalizować możliwe do zidentyfikowania obszary ryzyk. W zależności od przedmiotu działalności, wyznaczyć można różne obszary niepewności. Bank będzie miał inne ryzyka i będzie podejmował inne próby jego ograniczenia, w porównaniu do np. przedsiębiorstwa produkcyjnego czy prywatnej spółdzielni lekarskiej. Co więcej, inne ryzyka wyznaczymy dla nowych inwestycji, a jeszcze inne dla stałej działalności operacyjnej firmy.
W większych przedsiębiorstwach lub korporacjach coraz częściej tworzy się komórkę odpowiedzialną za ochronę przed konsekwencjami ryzyka biznesowego. Zarządzanie ryzykiem jest istotną częścią zarządzania przedsiębiorstwem, a jego główną rolą jest określenie, szacowanie i uchronienie przed potencjalnym ryzykiem w danej firmie. Wyznaczono kilka narzędzi statystycznych, pozwalających na mierzalność ryzyka, jednym z nich jest kalkulacja VaR (Value at Risk), określająca maksymalną możliwą do poniesienia wartość straty.
Identyfikacja ryzyka w przedsiębiorstwie
Pierwszym wyróżnikiem podczas opracowania potencjalnych ryzyk jest zależność od zasięgu i makroobszaru, w jakim operuje firma. Jeśli mamy do czynienia z firmą operującą na wielu rynkach, potencjalne ryzyka będą wielowymiarowe i bardzo złożone, zależne od wielu czynników, które ze względu na różnice prawne i zwyczajowe będą trudne to zidentyfikowania, na przykład – otwarcie akredytywy dla klienta w innym kraju i ryzyko z tym związane, polegające na trudności w osiągnięciu kompromisu pomiędzy bankami odnośnie do warunków i dokumentacji eksportowanego wyrobu w określonym czasie – mamy tu do czynienia z ryzykiem niezrealizowania transakcji.
Pozostałe 71% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników serwisu.
Jeśli posiadasz aktywną prenumeratę przejdź do LOGOWANIA. Jeśli nie jesteś jeszcze naszym Czytelnikiem wybierz najkorzystniejszy WARIANT PRENUMERATY.
Zaloguj Zamów prenumeratę Kup dostęp do artykułuMożesz zobaczyć ten artykuł, jak i wiele innych w naszym portalu Controlling 24. Wystarczy, że klikniesz tutaj.
