Połączenie najlepszych cech i atrybutów właściwych dla różnych metod strategicznego sterowania przedsiębiorstwem pozwala na korzystanie z efektu synergii. Dzięki ich komplementarnemu wykorzystaniu, firma ma szansę odnieść większe korzyści, a w konsekwencji większy sukces rynkowy. Przykładem integracji różnych rozwiązań w zakresie zarządzania strategią, leżącej u podstaw dążenia jednostki gospodarczej dodoskonałości, są modele EFQM i BSC.
Narzędzia zarządzania strategicznego, takie jak: model Europejskiej Fundacji Zarządzania Jakością (EFQM) oraz zbilansowana karta wyników (BSC) łączy posiadanie wspólnych wyróżników. Każde z nich stanowi metodę doskonalenia firmowych zachowań i postaw. Oba modele wykorzystują wskaźniki pomiaru dokonań celem doskonalenia jednostki w drodze identyfikacji bieżących braków w kluczowych obszarach sterowania przedsiębiorstwem, podkreślają także występowanie korelacji między systemami motywowania i wynagradzania, są ukierunkowane na odbiorców w zaspakajaniu ich potrzeb. Ponadto oba bazują na relacjach przyczynowo-skutkowych.
Wspomniane techniki różni przede wszystkim to, że EFQM bierze pod uwagę równoważne korzyści poszczególnych grup interesariuszy, natomiast celem BSC jest wzrost wartości jednostki (por. Klingebiel 2001). EFQM koncentruje się na koncepcji TQM, podczas gdy BSC opiera się na oczekiwanej strategii firmy. Każda z nich korzysta z różnych procesów, różny jest zwrotny przepływ informacji. Różnią się one ponadto historią i istotą. Każda z nich jest nośnikiem różnych korzyści dla swoich użytkowników. Model BSC jest bardziej elastyczny, niż EFQM (Jalaliyoon, Bakar, Taherdoost 2012, s. 29-30). Koncepcja EFQM, w przeciwieństwie do BSC, jest niezależna od otoczenia. EFQM ma charakter opisowy, podczas gdy BSC jest bardziej scentralizowana EFQM odzwierciedla bieżący stan, podczas gdy BSC ukazuje stan przyszły (Jalaliyoon, Taherdoost, Zamani 2011, s. 180-181).
Łączne wykorzystanie modeli EFQM i BSC pozwala przedsiębiorstwu na synergiczny wzrost generowanych korzyści (wartości). Do tego celu służy wielokryterialna metoda TOPSIS (ang. Technique for Order Preference by Similarity to an Ideal Solution). Została ona po raz pierwszy zaprezentowana przez Hwanga i Yoona (1981). Polega na uporządkowaniu wyników według ich podobieństwa do idealnego rozwiązania (Jahanshahloo, Lotfi, Izadikhah 2006a, s. 1377; Lai, Liu, Hwang 1994). Jej celem jest identyfikacja rozwiązań z ograniczonego zbioru różnych możliwości (alternatyw) (Jalaliyoon, Taherdoost, Zamani 2011, s. 178). Główna zasada koncepcji stanowi, że wybrana alternatywa powinna być jak najbardziej zbliżona do najlepszego rozwiązania (najlepszego możliwego stanu) i jak najbardziej oddalona od najgorszego rozwiązania (najgorszego możliwego stanu) (Jahanshahloo, Lotfi, Izadikhah 2006b, s. 1551; Dodangeh, Yusuff, Jassbi 2010, s. 139). Metoda wprowadza dwa punkty odniesienia, nie uwzględnia jednak relatywnej (względnej) ważności odległości między nimi (Jahanshahloo, Lotfi, Izadikhah 2006a, s. 1378). Procedura TOPSIS składa się z następujących etapów (Jalaliyoon, Bakar, Taherdoost 2012, s. 32-33; Jahanshahloo, Lotfi, Izadikhah 2006a, s. 1377-1378):
- transformacji macierzy decyzyjnej w macierz niewymiarową,
- budowy ważonej, znormalizowanej macierzy decyzyjnej,
- określenia najlepszych i najgorszych rozwiązań,
- oszacowania wskaźników,
- oszacowania idealnego rozwiązania,
- klasyfikacji wyników.
Pozostałe 32% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników serwisu.
Jeśli posiadasz aktywną prenumeratę przejdź do LOGOWANIA. Jeśli nie jesteś jeszcze naszym Czytelnikiem wybierz najkorzystniejszy WARIANT PRENUMERATY.
Zaloguj Zamów prenumeratę Kup dostęp do artykułuMożesz zobaczyć ten artykuł, jak i wiele innych w naszym portalu Controlling 24. Wystarczy, że klikniesz tutaj.
