Model - produkować czy kupować?

Celem materiału jest przybliżenie procesu dokonywania wyboru w kwestii często spotykanej w przedsiębiorstwach produkcyjnych, a mianowicie zagadnienia: produkować czy kupować (z ang. make-or-buy)? Za pomocą Excela zostanie zbudowany model do podejmowania decyzji o zakupie lub produkcji wyrobu X przez przedsiębiorstwo produkcyjne. Dodatkowo wyznaczony będzie punkt opłacalności zakupu wyrobu X przez jednostkę.

Głównym zadaniem jednostek produkcyjnych jest zapewnienie ciągłości produkcji oraz jak najlepsze wykorzystanie dostępnych zdolności produkcyjnych w celu uzyskania najniższego kosztu ich niewykorzystania. Często przedsiębiorstwo staje przed problemem decyzyjnym, jakim jest wybór między tym, czy dany produkt produkować, czy może zakupić od zewnętrznego dostawcy. Analiza takiego przypadku w jednostce wymaga zaangażowania pracowników controllingu, którzy wykonują kalkulację mającą na celu pokazanie, czy bardziej opłacalne jest wyprodukowanie wyrobu własnymi siłami, czy zakup już gotowego od firm zewnętrznych. Podczas takiej analizy make-or-buy drugim ważnym aspektem jest wykorzystanie „uwolnionych” mocy produkcyjnych (w przypadku zakupu z zewnątrz danego produktu) do wytworzenia pozostałych oferowanych przez jednostkę produktów.

Make-or-buy

W procesie podejmowania decyzji make-or-buy firma może się kierować różnymi przesłankami:

1. Uwolnienie mocy produkcyjnych powstałych w wyniku zakupu gotowych produktów od firm zewnętrznych.
2. Redukcja kosztów produkcyjnych oraz logistycznych (magazynowania materiałów i surowców, transportu, magazynowania wyrobów gotowych).
3. Uproszczenie złożonego i czasochłonnego procesu produkcji wybranych wyrobów.
4. Zapewnienie wysokiej jakości sprzedawanych produktów – zakup w firmach specjalizujących się w wybranej technologii wytwarzania danego wyrobu.

Przedmiotem analizy może być wyrób gotowy lub półprodukt wchodzący w skład wyrobu gotowego (rysunek 1).