W dobie wysokiej inflacji, jednym z ciekawszych Międzynarodowych Standardów Rachunkowości staje się standard 29 – Sprawozdawczość finansowa w warunkach hiperinflacji. Co prawda w Polsce nie mamy z nią obecnie do czynienia, choć należy tutaj przypomnieć hiperinflację w Polsce w latach 90. Również i dziś można znaleźć przykład kraju ogarniętego tym zjawiskiem. Mowa o Wenezueli, w której inflacja w 2021 roku wyniosła 686%, a w 2022 roku 234%. To pokazuje, że świat nie jest wolny od hiperinflacji, a tym samym warto zapoznać się ze standardem traktującym o sprawozdawczości w kraju dotkniętym tym zjawiskiem.
Zakres i podstawowe założenia zawarte w MSR 29
MSR 29 znajduje zastosowanie w przypadku jednostek, których walutą funkcjonalną jest waluta gospodarki ogarniętej zjawiskiem hiperinflacji. Standard ten stosuje się w odniesieniu do sprawozdań finansowych, wliczając skonsolidowane sprawozdania finansowe. Jest to ważny standard z tego względu, że jak sam to ujmuje, siła nabywcza pieniądza zmniejsza się w takim tempie, że porównywanie kwot z tytułu zdarzeń lub transakcji, które nastąpiły w różnych momentach – nawet w tym samym okresie obrotowym – zwyczajnie mija się z celem i jest mylące dla odbiorców korzystających z informacji finansowych prezentowanych przez jednostkę. Generalnie, prowadzenie sprawozdawczości dotyczącej wyników operacyjnych czy sytuacji finansowej w gospodarce inflacyjnej jest bezużyteczne bez dokonywania przekształceń.
Co istotne, MSR 29 nie określa w swej treści żadnej konkretnej stopy inflacji, w przypadku której daną gospodarkę można by uznać za działającą w warunkach hiperinflacji. Konieczne jest dokonanie samodzielnej oceny i podjęcie decyzji, czy w danych warunkach przekształcenie sprawozdań finansowych jest konieczne. Jednakże, standard definiuje pewne cechy charakterystyczne dla środowiska gospodarczego kraju działającego w warunkach hiperinflacji (nie jest to lista kompletna i wyczerpująca):
→ ogół społeczeństwa preferuje lokowanie posiadanego majątku w aktywa niepieniężne lub relatywnie stabilne waluty obce. Posiadane środki w walucie lokalnej są niezwłocznie inwestowane w celu zachowania siły nabywczej;
→ ogół społeczeństwa wyraża kwoty pieniężne nie w walucie lokalnej, ale w innej relatywnie stabilnej walucie obcej. Także ceny mogą być podawane w walucie obcej;
→ sprzedaż i kupno na kredyt odbywają się w cenach, które mają kompensować oczekiwaną stratę siły nabywczej, postępującą w okresie kredytowania, nawet jeżeli okres ten jest krótki;
→ stopy procentowe, wynagrodzenia i ceny są powiązane z indeksacją cen oraz
→ skumulowana stopa inflacji z okresu trzech lat zbliża się lub przekracza wartość 100%.
Najbardziej konkretnym z wymienionych warunków wydaje się ten ostatni. Warto podkreślić, że standard stosuje się do sprawozdań finansowych jednostek od momentu rozpoczęcia okresu sprawozdawczego, w którym jednostki te stwierdzą zaistnienie hiperinflacji w kraju, w którego walucie sporządzają sprawozdanie finansowe.
Pozostałe 78% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników serwisu.
Jeśli posiadasz aktywną prenumeratę przejdź do LOGOWANIA. Jeśli nie jesteś jeszcze naszym Czytelnikiem wybierz najkorzystniejszy WARIANT PRENUMERATY.
Zaloguj Zamów prenumeratę Kup dostęp do artykułuŹródło: Controlling i Rachunkowość Zarządcza nr 5/2023
