Activity-Based Costing (model ABC), czyli rachunek kosztów działań, jest metodą pomiaru i kalkulacji kosztów rzadko stosowaną w praktyce i w związku z tym mało popularną i słabo rozumianą. Mała popularność modelu ABC wynika przede wszystkim z tego, że zakłada on zupełnie odmienne podejście do zbierania informacji o ponoszonych kosztach w stosunku do metod „tradycyjnych”.
Główna różnica polega na tym, że model ABC przewiduje zbieranie informacji dotyczących ponoszonych kosztów wg działań realizowanych w organizacji, a nie wg komórek organizacyjnych. ABC jest więc całkowicie odmienną metodą pomiaru i analizy kosztów produkcyjnych i nieprodukcyjnych, która umożliwia bardziej adekwatną i zasadną alokację kosztów do obiektów kosztowych (produkowanych wyrobów, świadczonych usług). Model ABC pozwala na powiązanie procesu zużycia zasobów firmy z realizowanymi działaniami, a następnie działań z obiektami kosztowymi na podstawie stopnia ich zużycia. Służy do dostarczenia informacji przydatnych w procesie planowania, zarządzania, kontroli i kierowania przedsiębiorstwem w celu doskonalenia procesów, poprawy jakości produktów i usług, eliminowania strat produkcyjnych i nieprodukcyjnych oraz osiągania operacyjnych i strategicznych celów organizacji. Niewątpliwie jest to dużo bardziej pomocne narzędzie w zarządzaniu przedsiębiorstwem niż tradycyjne metody alokacji kosztów.
W świetle rachunku kosztów działań najważniejszym elementem każdej organizacji są wykonywane działania (aktywności), które dla potrzeb modelu ABC powinny być wyodrębnione i monitorowane (jest to jeden z najtrudniejszych elementów procesu wdrażania modelu ABC w organizacji). Jak bowiem wskazuje sama nazwa, koszty są tu powiązane z aktywnościami, natomiast produkty/usługi nie stanowią bezpośredniej przyczyny powstawania kosztów, mimo że w celu ich wytworzenia zużywa się zasoby.
Model ABC a „tradycyjny” rachunek kosztów
Koszty są ponoszone w związku z wykonywaniem określonych działań, które w dalszej kolejności alokuje się do wytwarzanych produktów bądź realizowanych usług (tzw. obiektów kosztowych). Na rys. 1 zaprezentowano sposób „rozumowania” stosowany w modelu ABC. W „tradycyjnych” modelach kosztowych brakuje elementu wyodrębnienia działań realizowanych w organizacji i identyfikacji nośników kosztów (rys. 2).
Pozostałe 78% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników serwisu.
Jeśli posiadasz aktywną prenumeratę przejdź do LOGOWANIA. Jeśli nie jesteś jeszcze naszym Czytelnikiem wybierz najkorzystniejszy WARIANT PRENUMERATY.
Zaloguj Zamów prenumeratę Kup dostęp do artykułuMożesz zobaczyć ten artykuł, jak i wiele innych w naszym portalu Controlling 24. Wystarczy, że klikniesz tutaj.