Nadrzędny cel MSR 8 to poprawa przydatności i wiarygodności sprawozdań finansowych jednostek oraz zapewnienie porównywalności danych zawartych w sprawozdaniach na przestrzeni czasu oraz ze sprawozdaniami innych jednostek. By ten cel spełnić, standard skupia się m.in. na aspekcie zmiany wartości szacunkowych oraz korygowania błędów poprzednich okresów. Niniejszy artykuł skupia się na teoretycznych aspektach, jak i prezentuje praktyczne przykłady dotyczące tych dwóch obszarów.
Zmiana wartości szacunkowych według MSR 8
Zgodnie z MSR 8, zmiana wartości szacunkowych stanowi korektę wartości bilansowej składnika aktywów lub zobowiązania, bądź okresowego zużycia składnika aktywów, będącą wynikiem bieżącej oceny oraz oczekiwanych pożytków i obowiązków związanych z tymi aktywami lub zobowiązaniami. Zmiany wartości szacunkowych są rezultatem nowych informacji bądź wydarzeń i nie stanowią korekty błędów. Przepisy regulujące tą kwestię można znaleźć w paragrafach 32-40 niniejszego standardu.
Szacowanie wartości jest konieczne wszędzie tam, gdzie działalności przedsiębiorstw towarzyszy niepewność. W takiej sytuacji trudno o przygotowanie sprawozdania finansowego, gdzie wszystkie pozycje są dokładne i pewne. Niepewność wymaga dokonania oszacowania niektórych pozycji ze sprawozdania, zaś sam proces dokonania własnego osądu powinien bazować na dostępnych, wiarygodnych danych i informacjach. Oszacowanie wartości może być wymagane np. w przypadku:
→ należności wątpliwych;
→ zapasów, które utraciły przydatność gospodarczą;
→ wartości godziwej aktywów/zobowiązań finansowych;
→ okresów użytkowania aktywów podlegających amortyzacji czy też oczekiwanego trybu uzyskiwania korzyści ekonomicznych związanych z tymi aktywami oraz
→ zobowiązań z tytułu gwarancji.
Wykorzystanie wiarygodnych danych, by oszacować przykładowo należności wątpliwe jest bardzo istotne, gdyż dzięki temu przygotowanego sprawozdania finansowego nie można podważyć ani zarzucić mu braku poprawności. Należy również pamiętać o tym, że dana pozycja, która została oszacowana, może zostać zweryfikowana, jeśli zmienią się okoliczności (informacje/dane), które były podstawą dokonania pierwotnego szacunku. Podstawą do weryfikacji mogą być też nowe informacje czy nabyte doświadczenie. Z założenia, weryfikacja nie odnosi się do poprzednich okresów oraz nie stanowi korekty błędu.
Skutki zmiany wartości szacunkowej uwzględnia się prospektywnie poprzez ujęcie w rachunku zysków i strat:
→ okresu, w którym nastąpiła zmiana, jeśli zmiana ta dotyczy tylko tego okresu, np. szacunek rezerw lub
→ okresu, w którym nastąpiła zmiana, i okresów przyszłych, jeśli zmiana ta dotyczy wszystkich tych okresów, np. zmiany dotyczące okresu użytkowania środków trwałych.
Pozostałe 75% artykułu dostępne jest dla zalogowanych użytkowników serwisu.
Jeśli posiadasz aktywną prenumeratę przejdź do LOGOWANIA. Jeśli nie jesteś jeszcze naszym Czytelnikiem wybierz najkorzystniejszy WARIANT PRENUMERATY.
Zaloguj Zamów prenumeratę Kup dostęp do artykułuŹródło: Controlling i Rachunkowość Zarządcza nr 6/2023
